
Juni 2023, het is lekker warm in Nederland en je maakt je even geen zorgen over de hoge energieprijzen. Iets meer dan een jaar geleden schoten de prijzen omhoog, mede door de oorlog in Oekraïne. Gevolg: torenhoge rekeningen en een prijsplafond voor heel 2023. Maar terwijl het nu heerlijk warm is, is het verstandig om vooruit te kijken naar komende winter. Het prijsplafond zal niet worden verlengd en het is de vraag wat de tarieven gaan doen. Blijf je bij een variabel energiecontract, leg je de prijzen voor 1 jaar vast of ga je voor een meerjarig contract? Communicatief gezien word je in ieder geval alle kanten opgeslingerd.
Variabel energiecontract
De afgelopen anderhalf jaar was het nauwelijks mogelijk om een vast contract af te sluiten voor gas en stroom. Dat kwam omdat de inkoopprijzen flink fluctueerden waardoor de energieleveranciers geen vaste tarieven wilden en konden bieden. Het gevolg was dat je iedere maand, of iedere paar maanden, geconfronteerd werd met hogere prijzen. Daarnaast was overstappen vaak niet zo eenvoudig, omdat niet alle maatschappijen zomaar nieuwe klanten aannamen. Inmiddels zijn we minder afhankelijk van Russisch gas en lijkt de markt iets te stabiliseren. Daarom zijn er weer vaste contracten op de markt, die aantrekkelijk kunnen zijn omdat het koffiedik kijken blijft wat de tarieven de komende maanden gaan doen.
Wat communiceren energiebedrijven?
Vrijwel iedere maatschappij biedt klanten die nu een variabel contract hebben een verlengaanbod. Dit aanbod is vrijwel altijd een vast contract waarbij de tarieven iets hoger liggen dan je variabele contract. Maar in ruil daarvoor heb je natuurlijk wel een jaar zekerheid. Toch hoeft dit zeker niet het goedkoopste contract op de markt te zijn, dus vergelijken blijft nodig. Daarnaast doen de maatschappijen nog meer. Kijk eens naar de afbeelding hieronder van BudgetEnergie, welk contract zou je kiezen?

Sociale norm
Allereerst wordt er gebruik gemaakt van de sociale norm. Bij het 1-jarig contract zie je staan ‘meest gekozen’. Dat pikken je hersenen op als de norm, iets wat andere mensen kiezen en dat zal dus wel goed zijn. Rationeel bekeken is een 1-jarig contract ook best logisch. Je hebt daarmee nu goedkopere tarieven dan het prijsplafond en met de onstabiele energiemarkt zit je in ieder geval deze winter goed.
Volgorde energiecontracten
Kijk nog eens naar de afbeelding en dan zie je dat de volgorde van de contracten bijzonder is. Waarom staat het 3-jarige contract in het midden en waarom staan ze niet gewoon op volgorde? Mensen kiezen doorgaans voor de middelste optie. Bijvoorbeeld als je een keuze moet maken voor drinken of ijsjes. Neem je het kleinste drankje, medium of groot? En kies je voor 1, 2 of 3 bolletjes ijs? We gaan nu eenmaal vaak voor de middelste optie, zonder dat we per se kijken naar wat we echt nodig hebben of willen. In het geval van BudgetEnergie zou je dan bij een 3-jarig contract uitkomen dat qua tarief niet veel verschilt van de andere contracten. Maar met deze onstabiele markt is het maar zeer de vraag of lang vastleggen een goed idee is.
Contractprijzen dicht bij elkaar
Daarnaast communiceert de energiemaatschappij ook nog eens nagenoeg dezelfde prijzen voor alle contracten. Waardoor je als consument het idee hebt dat een langjarig contract per saldo hetzelfde kost als een kortjarig contract. Dat klopt natuurlijk, maar dan ga je er wel vanuit dat de prijzen zo hoog zullen blijven. En als je bedenkt dat de prijzen voor de oorlog in Oekraïne een stuk lager waren, is het de vraag of langjarig vastleggen nu de beste optie is. Maar door de prijzen voor contracten gelijk te houden, zullen veel consumenten hier toch voor kiezen.
Wat doen de vergelijkingssites?
Ook op vergelijkingssites wordt je in de richting van een vast energiecontract gestuurd. Op de website gaslicht.com vind je onderstaande kop. Die laat niets aan onduidelijkheid over: een vast energiecontract is wat je nu moet hebben. Tegelijkertijd heb je alleen de optie om te vergelijken tussen de goedkoopste contracten (variabel) of vast 1 jaar. De optie voor meerjarige contracten zit meer verstopt en is dus niet de default. Daarmee word je als consument natuurlijk een bepaalde richting ingestuurd. Iets wat je ook in het nieuws tegenkomt: vaste contracten lijken op het moment de meest verstandige keuze.

Meer weten over dit onderwerp of andere artikelen op deze site? Stuur me een mail.