Officieel is Donald Trump nog niet geïnaugureerd als president. Maar al wekenlang gaat het in de Verenigde Staten vooral over de aanstaande president in plaats van de zittende Joe Biden. Dat komt enerzijds door de beoogde aanstellingen van bewindslieden en andere hooggeplaatsten, waaronder Tesla-eigenaar Elon Musk. Anderzijds vanwege de plannen die Trump al heeft uitgesproken in interviews en persconferenties. Noem het retoriek, maar het heeft zeker effect. Welk effect precies, leg ik uit in dit artikel.
Persconferentie Donald Trump: retoriek
Begin januari hield Trump een persconferentie vanuit zijn verblijf in Mar-a-Lago. En dat was niet zomaar een persconferentie, er werden nogal opzienbare uitspraken gedaan. Even op een rijtje:
- Trump wil Groenland bij de Verenigde Staten voegen
- Panama moet het Panama-kanaal teruggeven aan de Verenigde Staten
- Canada moet zich aansluiten bij de Verenigde Staten
- De Golf van Mexico moet van naam veranderen in de Golf van Amerika
- De NAVO-lidstaten moeten minimaal 5% van het Bruto Binnenlands Product besteden aan defensie
Uitspraken die bij de verschillende landen niet in goede aarde vallen. Maar wel natuurlijk de toon zetten voor het aanstaande presidentschap van Donald Trump.
Gestrekt been naar voren
Wat Trump doet, is duidelijk met een gestrekt been zijn komende presidentschap ingaan. Voor zijn achterban laat hij nu al zien dat het bij de nieuwe president gaat om de VS op één. Dat is natuurlijk een boodschap die we vier jaar geleden ook hebben gehoord, het verschil is alleen dat Trump zich heeft laten omringen door loyalisten met grote invloed op onder andere de wereldeconomie. Het is ook niet voor niets dat de aanstaande president voortdurend dreigt met handelsbeperkingen mochten landen niet ergens aan meewerken. Voor de achterban laat Trump duidelijk zien dat het hem menens is en hij er vol in gaat om verkiezingsbeloften waar te maken.
Ethos, pathos, logos
Ik heb eerder een artikel geschreven over de Taal van Trump. In die analyse haalde ik retoriek aan en daarbij ethos, pathos en logos. Oude begrippen van Aristoteles die gaan over geloofwaardigheid, emotie en logica. Destijds schreef ik al dat Trump in veel van zijn taalgebruik vooral gebruik maakt van inspelen op emotie. Door pijnpunten te benoemen of juist olie op het vuur te gooien bij anderen. En dat lijkt zich nu te herhalen.
Emotie voert de boventoon
Kijk nog even naar het rijtje van aankondigingen die Trump deed in zijn persconferentie. De eerste vier punten, waarbij andere landen zich min of meer moeten aansluiten bij de Verenigde Staten, zijn een garantie voor een hoop emotie. De achterban van Trump gaat hier emotioneel natuurlijk sterk in mee. Tegelijkertijd roept het ontzettend veel emotie op bij de buurlanden Canada en Mexico, en ook bij Groenland en Denemarken. Daarmee worden de uitspraken uit de inhoud getild en wordt het vooral een emotionele discussie.
Welk effect heeft dat?
De aanpak van Trump kan meerdere kanten opgaan. Ten eerste kan hij de plannen natuurlijk altijd opperen en als ze worden afgewezen, kan hij aangeven dat het niet aan hem heeft gelegen. Daarnaast ontstaat er een hoop commotie over een paar plannen, wat de aandacht afleidt van eventuele grotere problemen die dienen te worden aangepakt. Waardoor die wellicht sneller worden vergeten.
Consistentie is sterk element bij Trump
Communicatief gezien is het interessant om te volgen hoe Trump het presidentschap aanpakt. Hij hamert voortdurend om ‘America First’ en is daar zeer consistent in. Daardoor blijven de mensen die hem steunen ook loyaal en is de uit te dragen boodschap ontzettend helder. Interessant om te zien is ook dat Trump zijn koers niet of nauwelijks aanpast als anderen fel reageren. Sterker nog, de aanstaande president weet dit doorgaans communicatief zijn kant op te draaien.
Communicatie is nog geen beleid
Natuurlijk is het niet zo dat je met louter sterk en consistent communiceren en veel retoriek ook echt dingen voor elkaar krijgt. Maar het zorgt er wel voor dat mensen en organisaties mogelijk anders gaan denken. Je ziet het bijvoorbeeld gebeuren bij Meta, het moederbedrijf van Facebook. Die hebben een conservatieve draai gemaakt als het gaat om het bestrijden van fake news. Ook al is het niet bevestigd, het lijkt er toch op dat dat vooral gedaan is om in goede aarde te vallen bij Trump. En ook in de geopolitieke verhoudingen kan de aanpak van Trump ongetwijfeld rekenen op steun her en der. Het wordt in ieder geval een interessante tijd.
Meer weten over dit onderwerp of andere artikelen op deze site? Stuur me een mail.
