campagne verkiezingen

De campagne voor de verkiezingen van de Provinciale Staten is begonnen. Met grote interviews en partijcongressen kiezen de landelijke politici deze week hun positie. En daarmee ook op welke wijze ze de campagne ingaan. Zet je je af tegen de gevestigde orde? Open je frontaal de aanval op een andere partij? Of kies je voor een verschuiving van perspectief, om daarmee de aandacht op jouw eigen programma te vestigen? Ik leg het je uit aan de hand van vier partijen: VVD, GroenLinks, PvdA en CDA.

Wat doet de VVD communicatief en waarom?

De VVD trapte twee weken geleden de campagne af met een groot artikel in de Telegraaf. Daarin noemden Mark Rutte en Edith Schippers het gevaar van de linkse wolk. Meer specifiek, als je kiest voor GroenLinks of PvdA, dan gaan de belastingen omhoog en wordt het leven duurder voor de gewone Nederlander. Daarmee kiest de VVD opnieuw een tegenstander uit om een tweestrijd uit te lokken. Slim, zeker omdat GroenLinks en PvdA samenwerken bij de komende verkiezingen en er tegelijkertijd de BBB is die waarschijnlijk ook flink wat stemmen gaat halen. Door zo duidelijk een tegenstander uit te zoeken, hoopt de VVD dat iedereen die niet wilt dat links het grootst wordt, vanzelf naar hen toekomt. Vooral omdat stemmen op kleinere centrumrechtse partijen tot versnippering zou kunnen leiden, met als gevolg dat links alsnog groter wordt.

Tegenaanval van GroenLinks en PvdA

Op het gezamenlijke partijcongres van GroenLinks en de Partij van de Arbeid werd de tegenaanval geopend. Jesse Klaver benoemde het kapitalisme als een gemeenschappelijke vijand. Attje Kuiken voegde eraan toe dat Mark Rutte bang is namens iedereen die elke gelegenheid aangrijpt om zichzelf te verrijken. Kortom, de linkse partijen gaan mee in de tweestrijd die de VVD heeft uitgelokt. Ze accepteren de strijd en positioneren zichzelf als de behoeders van de gevolgen van het grote geld. En laten aan hun achterban zien dat het belangrijk is om op te staan tegen het huidige kapitalistische systeem.

Opvallend: waar staan de partijen zelf voor?

Het gevolg van de tweestrijd is dat de media vooral de uitingen oppikt die over de rivaliteit gaan. Daardoor komt eigenlijk niet meer naar voren waar de partijen voor staan bij de Provinciale Statenverkiezingen. De vraag is hoe erg dat is. Want de kans dat je precies weet wat de provincie doet is niet groot. Tegelijkertijd is dat eigenlijk een gemiste kans. Juist rond verkiezingstijd is het een ideale gelegenheid om meer te vertellen wat de provincie doet. Maar door de tactiek die de landelijke partijen kiezen, sneeuwt dit onder. Jammer, omdat nu de grote partijen de publieke agenda kapen.

Tactiek campagne CDA: aandacht verleggen

Het CDA heeft de afgelopen jaren flinke klappen gekregen. En het stikstofdossier heeft de partij ook geen goed gedaan. Nu de BBB flink opkomt, wordt het voor de partij van Hoekstra alleen maar lastiger. Van oudsher stemden veel agrariërs op het CDA, maar die stemmen lijken nu naar de BBB te gaan. Daarom kiest de middenpartij voor een verschuiving van perspectief. Het draait bij de partij meer dan ooit om verbinding. In een tijd van polarisatie kiest het CDA voor een verschaal over gemeenschapszin, minder ik en meer wij en samen. Daarnaast zet de partij in op de regio. Meer verbinding in Nederland tussen stad en platteland. Daarmee hoopt Hoekstra in te spelen op iedereen die zich meer en meer aan de zijlijn voelt staan.

En stikstof dan?

Tijdens het partijcongres van het CDA ging het vrijwel niet over stikstof. Communicatief logisch, omdat op dit dossier de BBB veel stemmen heeft weggekaapt bij het CDA. En dan moet je daar vooral niet teveel over praten. Toen stikstof toch voorbij kwam, was het vooral om te benadrukken dat in het advies van Johan Remkes een aantal goede CDA-moties waren terug te lezen. Kortom, de partij had juiste goede dingen gedaan. Maar begon het hele stikstofdossier niet met een CDA-minister?

Wel of niet op de inhoud, verschillende tactieken

De VVD, GroenLinks, PvdA en het CDA kiezen dus verschillende tactieken voor deze campagne. Waarbij opvalt dat alleen het CDA een meer inhoudelijke campagne voert tot nu toe. Het is interessant om te volgen hoe de tweestrijd tussen VVD en de linkse partijen zich ontwikkelt. In het verleden is gebleken dat de partijen in zo’n tweestrijd vaak beide goed scoren bij de verkiezingen. En dat zou voor de VVD niet verkeerd zijn, gezien de peilingen op landelijk niveau. Als je communicatief gezien het linkse gevaar blijft koppelen aan GroenLinks en PvdA, zorg je er langzaam maar zeker voor dat mensen die niet links willen stemmen, zich gaan verenigen. Een verklaarbare strategie, nu afwachten of het goed uitpakt voor de VVD. En of GroenLinks en PvdA zich voldoende hiertegen kunnen afzetten.

Meer weten over dit onderwerp of andere artikelen op deze site? Stuur me een mail.

Door Marc Wessels

Ik ben communicatiespecialist met een focus op overheidscommunicatie, bedrijfscommunicatie en digitale communicatie. Op deze site vertaal ik wetenschappelijke communicatieartikelen naar praktijkvoorbeelden en leg ik aan de hand van voorbeelden uit hoe communicatie in de praktijk werkt. Meer weten? Neem contact op!