Hoe maakt non-verbale communicatie jouw toespraak krachtiger?

Afgelopen woensdag was Wouter Bos te gast in DWDD Summerschool om uit te leggen hoe je een goede speech geeft. In een half uur durend college legde de voormalige frontman van de PVDA uit hoe politici op een overtuigende manier proberen over te komen. Hij gaf daar bij een hoop tips, maar non-verbale communicatie werd min of meer overgeslagen. Terwijl een groot deel van onze communicatie hieruit bestaat. Daarom leg ik je uit hoe het op de juiste manier inzetten van non-verbale communicatie jouw speech nog sterker kan maken.

Ethos, Pathos, Logos

Zoals door Bos aangehaald in de uitzending, zijn Ethos, Pathos en Logos ontzettend belangrijk tijdens het speechen. Deze begrippen zijn voor het eerst verwoord door Aristoteles en tot op de dag van vandaag maken sprekers hier gebruik van. Pathos houdt in dat de spreker inspeelt op de emoties van het publiek. Bijvoorbeeld door herkenbare situaties te schetsen of door een persoonlijk verhaal te delen met de toehoorders. Logos gaat over logisch redeneren. Niet zelden hoor je sprekers strooien met cijfers en feiten, om hun verhaal te ondersteunen. Het publiek moet er namelijk van overtuigd zijn dat de boodschap van de spreker klopt en hoe anders kun je dat doen dan met feiten? Het derde belangrijke begrip van Aristoteles is Ethos. Het publiek moet de spreker als autoriteit en geloofwaardig zien. Hierbij speelt non-verbale communicatie een belangrijke rol.

Ethos, persoon belangrijker dan de boodschap

Vaak wordt gezegd dat alles draait om de boodschap tijdens een speech. Echter, ik ben van mening dat de persoon die spreekt minstens net zo belangrijk is. Natuurlijk is het van belang dat de boodschap hout snijdt en overtuigt, maar wanneer die boodschap gedaan wordt door een persoon zonder autoriteit of geloofwaardigheid zal niemand overtuigd raken. Een mooi voorbeeld hiervan is Donald Trump. De Republikeinse presidentskandidaat is regelmatig erg grof en of zijn verhaal inhoudelijk sterk is en klopt laat ik hier even buiten beschouwing, maar het valt moeilijk te ontkennen dat er een krachtig persoon staat te speechen. En mensen geloven in zijn woorden, de kracht van ethos. Bij dit begrip van Aristoteles speelt non-verbale communicatie een belangrijke rol.

Non-verbale communicatie en speech

Wouter Bos had het over het betrekken van het publiek bij je speech. Dit kan zowel verbaal, zie het fragment van Sarkozy wat hij liet zien in de uitzending, maar ook non-verbaal. Carney, Hall en LeBeau (2005) hebben bijvoorbeeld laten zien dat het maken van oogcontact krachtig overkomt. Al is het maar oogcontact met één of twee toehoorders, de rest van het publiek zal dit signaal opmerken. Daarnaast komt het maken van lichaamsgebaren een stuk krachtiger over dan iemand die alleen zijn verhaal staat te doen. Obama is hier een perfect voorbeeld van. Hij ondersteunt zijn woorden altijd met vele handgebaren. En dan is er nog het stemgeluid. Een lager stemgeluid komt krachtiger over dan een hoger stemgeluid (Schandl & Feinberg, 2012). Ook deze vorm van non-verbale communicatie draagt bij aan de autoriteit van een spreker.

Non-verbale communicatie en ethos

Wanneer op de juiste manier non-verbale communicatie ingezet wordt, speelt de boodschap nog minder een rol bij het beoordelen van een spreker. Non-verbale communicatie kan er op deze manier voor zorgen dat een minder prettige boodschap gemaskeerd kan worden om toch goed te worden ontvangen. Daarmee is deze vorm van communicatie bij uitstek geschikt bij het brengen van slecht nieuws. Natuurlijk vindt geen enkele toehoorder het leuk om slecht nieuws te ontvangen, maar als dit toch zal moeten, dan is een spreker er alles aan gelegen om toch een zo positief mogelijk beeld van zichzelf te creëren. Hiermee wordt de aandacht van het publiek verlegd en kan de slecht-nieuws-boodschap toch op de juiste manier worden gebracht.

Advies voor in de praktijk

Veel mensen vinden speechen niet fijn, zeker niet wanneer het publiek bestaat uit een grote groep mensen. Een gebrek aan zelfvertrouwen of angst om te spreken in het openbaar zijn vaak het probleem. Ook al zit het met de boodschap wel goed. Maar na het lezen van dit artikel heb je een aantal tips gekregen die helpen bij het beter neerzetten van jezelf. Natuurlijk blijft het spannend om te spreken in het openbaar, maar met de juiste non-verbale communicatie kun je jezelf uitstekend verkopen aan het publiek en zal het gemakkelijker zijn om de aandacht te behouden. En dat werkt beter dan wanneer je onzeker aan je verhaal begint. Immers, zodra het publiek door heeft dat je erg nerveus bent, verslapt de aandacht en zal de boodschap minder goed overkomen.

Meer weten over dit onderwerp of andere artikelen op deze site? Stuur me een mail.

Bronnen

Carney, D. R., Hall, J. A., & LeBeau, L. S. (2005). Beliefs about the nonverbal expression of social power. Journal of Nonverbal Behavior, 29, 105 – 123.

Puts, D. A., Gaulin, S. J. C., & Verdolini, K. (2006). Dominance and the evolution of sexual dimorphism in human voice pitch. Evolution and Human Behavior, 27, 283 – 296.